Ryby nie tylko od święta

Nie wszyscy lubimy dania rybne. Szczególnie nie przepadają za nimi dzieci, a tymczasem ryba jest nieodzownym składnikiem naszej diety i nie można go pomijać w codziennym menu. Jakie ryby podawać dziecku i co warto o nich wiedzieć?

Izabela Domańska, specjalista dietetyki i żywienia człowieka

Polacy jedzą za mało ryb!

Ryby nie muszą się kojarzyć z mdłym smakiem, nieprzyjemnym zapachem i czasem świątecznego menu. Na rynku mamy bogactwo różnych gatunków ryb. Śledź, dorsz, makrela, morszczuk, halibut, tuńczyk, flądra i oczywiście świąteczny karp to najbardziej popularne w Polsce gatunki ryb. Roczne spożycie ryb w Polsce na osobę to zaledwie skromne 6 kg, przy czym, przeciętny Europejczyk zjada ok.20 kg, a Japończyk, aż 66 kg ryb! Zalecenia spożycia ryb, mówią o minimum 2-3 porcjach w ciągu tygodnia, dlatego powinny one gościć na naszych stołach i urozmaicać dietę dziecka, jako źródło cennych dla zdrowia składników odżywczych.

Co ryba w sobie ma…

Ryby to pełnowartościowe i dobrze przyswajalne białko (15-20%). Ich mięso charakteryzuje się większą ilością fosforu, potasu, magnezu w porównaniu do mięsa czerwonego zwierząt rzeźnych, zawiera także miedź, cynk, bor, chrom. Ryby morskie są źródłem jodu regulującego działanie tarczycy, często niedoborowego składnika naszego pożywienia. Wszystkie ryby są źródłem witamin z grupy B, a śledź, sardynki i łosoś to źródło wytamin A, E i D.

Ryba w jadłospisie dziecka

Maluchom warto zacząć podawać rybę po 7 miesiącu życia. Oczywiście dania rybne wprowadzamy stopniowo, zaczynając od bardzo małych porcji, obserwując czy nie ma niepokojących objawów alergicznych. Każde dziecko powinno jeść ryby pod kontrolą rodziców. Zanim podasz dziecku rybę, dokładnie usuń z niej ości.

Dzieci nie przepadają za rybami, jednak zmuszanie ich do spożywania rybnych dań do niczego nie prowadzi. Zachęcaj dziecko do ryb dając dobry przykład i jak najczęściej spożywajcie je razem. Ważne, by odpowiednio estetycznie podawać potrawę rybną na talerzu, w sposób, który zachęci, a nie zniechęci dziecko.

Dobre sposoby na rybę

Ważny jest sposób przygotowania ryb, szczególnie tych przeznaczonych dla dzieci. Nie bez znaczenia jest obkładanie ryb plastrami cebuli, nacieranie sokiem z cytryny czy aromatycznymi przyprawami. Techniki kulinarne wskazane dla przygotowywania ryb to: pieczenie w folii, (aby nie tracić cennego tłuszczu), gotowanie na parze, grillowanie na grillu elektrycznym, gotowanie na wolnym ogniu, jako dodatek do zup, smażenie w niewielkiej ilości świeżego i dobrze rozgrzanego tłuszczu, z lekkim oprószeniem mąką, bez bułki tartej czy ciasta naleśnikowego. Możemy łatwo przygotować filety i kostki mrożone w kuchence mikrofalowej. Dzieci powinny unikać ryb w zalewach solonych, ryb marynowanych, konserwowych i jedynie sporadycznie spożywać wędzone czy gotowe panierowane kostki.

Pamiętaj, że najlepsze dla zdrowia są ryby małe. Szczególnie dotyczy to ryb morskich. Większe okazy, dłużej żyjące, kumulują pewną ilość trującej rtęci w mięsie, a przerośnięte ryby mają bardziej niepożądany błotnisty smak i zapach.

Wybieraj tylko świeże ryby:

• tuszka ryby powinna być jędrna i ?sztywna” w swoim wyglądzie;
• posiadać słaby zapach, najlepiej sprawdzać go przy skrzelach, ponieważ tam następuje najszybsze zepsucie;
• śluz powinien być przeźroczysty;
• oczy wypukłe i błyszczące (głównie ryby słodkowodne);
• łuski zwarte i błyszczące, nie powinny łatwo odchodzić od skóry;
• mięso powinno być sprężyste i zwarte;
• ości nie powinny odchodzić od mięśni;
• brak pasożytów na skórze lub wewnątrz;
• wybieramy te przechowywane w lodzie;
• kostki i filety mrożone wybieramy jak najmniej oblodzone.

Ryby są bogatym źródłem kwasów omega-3, jedząc je:

• chronisz układ sercowo-naczyniowy;
• obniżasz stężenie cholesterolu całkowitego w surowicy krwi oraz poziom „złego” cholesterolu frakcji LDL;
• wspomagasz rozwój i prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego;
• poprawiasz pamięć i prawidłowy rozwój mózgu, podnosisz wskaźnik inteligencji, szczególnie w najmłodszych latach życia i rozwoju;
• dbasz o narząd wzroku;
• obniżasz podatność na depresję i poprawiasz sobie nastrój;
• wzmacniasz układ immunologiczny, łagodząc np. objawy astmy;
• zmniejszasz ryzyko zachorowania na raka.

Foto: istockphoto.com