Herbata – eliksir zdrowia i urody
30 czerwca, 2016W ostatnich latach pozytywne wpływy picia herbaty na zdrowie ludzi były bardzo intensywnie badane i można zaryzykować tezę, że prawie zakwalifikowano ją do grupy leków.
Jak odkryto hebatę
Jest wiele legend o odkryciu herbaty. Jedna z nich głosi, że w 2373 roku p.n.e. listek herbaty przypadkiem wpadł do miseczki z gorącą wodą, którą trzymał w dłoniach chiński cesarz Sheng Nung. Cesarz zachwycił się aromatem powstałego w ten sposób naparu.
Według legendy indyjskiej, herbatę również odkryto w Chinach, stało się to jednak za sprawą Buddy, który zamierzał się tu oddać dziewięcioletniej medytacji. Po pięciu latach Budda poczuł się zmęczony. Odpoczywając, odruchowo zerwał gałązkę z pobliskiego krzaczka i zaczął ją żuć. Zmęczenie natychmiast ustąpiło i Budda mógł medytować kolejne cztery lata.
Herbata (Camelia sinensis) to rośliny uprawiane dla pączków i liści, z których produkuje się herbatę dla sporządzania naparu. Ojczyzną herbaty są południowe Chiny oraz przylegające do nich obszary Birmy i Wietnamu.
Rodzaje herbat
Rozróżnia się dwa podstawowe gatunki rośliny: chińską i asamską (indyjską). Pierwsza jest krzewem, druga drzewem.
Istnieją trzy rodzaje suszonej herbaty: najbardziej popularna w Europie herbata czarna fermentowana, herbata zielona niefermentowana, zachowująca nawet w naparze zieloną barwę oraz ulung (czerwona) częściowo fermentowana.
Herbata zawiera taninę, kofeinę i związki mineralne. Jest bardzo bogata we fluor, którego zawartość zależy od nawożenia, wieku rośliny, okresu zbioru i pochodzenia geograficznego.
W Wielkiej Brytanii, gdzie piją herbatę często wszyscy mieszkańcy, na jedno dziecko przypada dziennie z samej herbaty 1,26 mg fluoru, a na dorosłego człowieka 2,33 mg.
W Iranie roczne spożycie tego napoju jest najwyższe na świecie i wynosi 48 tys. ton. W Polsce wypijamy około 21 tys. ton rocznie.
Herbatę do Europy przywieźli z Chin Portugalczycy na początku XVII wieku i odsprzedali ją Holendrom. Wkrótce herbata była znana elitom europejskim i cieszyła się rosnącym zainteresowaniem.
Początkowo pijano ja głównie ze względu na właściwości zdrowotne, później zaś jej popularność związana była z powszechną fascynacją Wschodem i modą na wszystko, co orientalne. Herbatę polubiły też biedniejsze klasy, którym napój ten zastąpił piwo.
Herbata leczy
Herbata jest zdrowa. Nie zawdzięcza tego zawartości kofeiny, ale związków aromatycznych, czyli polifenoli.
Największe znaczenie mają właściwości antyoksydacyjne polifenoli, z czym związana jest ich rola w zapobieganiu miażdżycy i degeneracyjnym chorobom układu nerwowego.
Można ocenić, że w Polsce prawie 50% dziennego spożycia polifenoli jest dostarczanych w postaci herbaty. Jest to więc ważne źródło antyoksydantów i istotna pozycja w profilaktyce.
Jedna filiżanka herbaty zawiera 50-100 mg związków polifenolowych.
Zdaniem dr n. med. Małgorzaty Kozłowskiej-Wojciechowskiej z Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie, w profilaktyce antyoksydacyjnej możemy wybierać między dwoma filiżankami dobrze zaparzonej herbaty (nie krócej niż dwie minuty i nie dłużej niż trzy), dwoma jabłkami lub kieliszkiem czerwonego wina. Wbrew obiegowym opiniom, dotyczy to każdej herbaty, również czarnej, co bardzo podkreśla dr Kozłowska-Wojciechowska.
Herbata jest kosmetykiem
- Herbata ma także działanie kojące, odświeżające i nawilżające na skórę. Dlatego coraz częściej kosmetyki zawierają wyciągi z herbaty. Kremy, maseczki, toniki wykorzystują antybakteryjne, ściągające i oczyszczające właściwości herbaty. Stosuje się ją również w preparatach wspomagających odchudzanie.
- Dobroczynne dla skóry właściwości herbaty znane są od pokoleń. Od dawna wykorzystywana jest jako naturalny tonik do twarzy oraz środek łagodzący zapalenie spojówek.
- Okłady z herbaty znakomicie niwelują podpuchnięcia oczu i wygładzają zmarszczki.
- Kąpiel z dodatkiem naparu z herbaty odświeża i tonizuje skórę.
- Olej herbaciany chłodzi zmęczone stopy, natomiast moczenie nóg w naparze herbacianym zmniejsza ich potliwość oraz chroni przed bakteriami i grzybami.
- Herbata łagodzi też objawy oparzeń słonecznych, stąd jej zawartość w recepturach kosmetyków do opalania i po opalaniu.
- Okłady z bardzo mocnego naparu herbacianego są również pomocne w przypadku ukąszeń owadów. Okład przykłada się bezpośrednio na opuchnięte miejsce.
- Ekstrakty herbaty są wykorzystywane w szamponach i odżywkach do włosów. Kosmetyki te usuwają złuszczone komórki naskórka, likwidują przyczynę powstawania łupieżu. Napar z herbaty wcierany w skórę głowy odżywia mieszki włosowe, przywraca włosom połysk i miękkość.
- Jest też naturalnym kolorantem, włosy płukane w herbacie nabierają złocistego blasku.
- Zapach herbaty, odprężający i uspokajający, wykorzystywany jest w wodach toaletowych, perfumach, płynach do kąpieli i olejkach do aromaterapii.