Psychologiczne podłoże moczenia nocnego u dzieci

Zdaniem specjalisty…

Podstawą zgłoszenia się do psychologa jest sytuacja, gdy badania medyczne nie wykażą żadnej nieprawidłowości, a rodzice chcą znaleźć powód moczenia. Również wtedy, gdy wraz z moczeniem pojawiają się niepokojące zachowania dziecka: jak płaczliwość, drażliwość czy zalęknienie.

Dorota Kalinowska, psycholog dziecięcy z pracowni psychologiczno – edukacyjnej Nintu w Warszawie

Psychologiczne podłoże moczenia nocnego

Do przyczyn występowania moczenia nocnego pierwotnego można zaliczyć m.in.: częściowe opóźnienie w dojrzewaniu, niewykształcone jeszcze mechanizmy samokontroli, długotrwałe używanie pieluch jednorazowych, zbyt małą objętość pęcherza, zbyt głęboki sen oraz problemy z wybudzaniem się, uwarunkowania genetyczne jak również zaburzenia emocjonalne. Choć te ostatnie w przypadku moczenia pierwotnego zdarzają się rzadziej, przeważnie u dzieci zaniedbywanych wychowawczo, z nieprawidłowo przeprowadzonym treningiem czystości.

Przyczyn wtórnego moczenia nocnego można się doszukiwać w zaburzeniach emocjonalnych, przemocy fizycznej w rodzinie czy w skrajnym przypadku w wykorzystywaniu seksualnym dziecka. Owe zaburzenia emocjonalne mają związek z bardzo trudnymi, stresującymi wydarzeniami w życiu małego człowieka, jak utrata bliskiej osoby, rozwód rodziców, pobyt w szpitalu czy narodziny rodzeństwa. Ale również ciężki i męczący dzień w przedszkolu, sytuacje konfliktowe z rówieśnikami czy złe samopoczucie dziecka może zaowocować zmoczonym łóżkiem. Należy jednak zawsze mieć na uwadze indywidualny rozwój każdego dziecka!

Kiedy jest potrzebny psycholog?

Podstawą zgłoszenia się do psychologa jest sytuacja, gdy badania medyczne nie wykażą żadnej nieprawidłowości, a rodzice chcą znaleźć powód moczenia. Również wtedy, gdy wraz z moczeniem pojawiają się niepokojące zachowania dziecka: jak płaczliwość, drażliwość czy zalęknienie. Może to wskazywać między innymi na nieumiejętność dziecka poradzenia sobie z tym problemem. Rodzice powinni zgłosić się do psychologa także w chwili pojawienia się różnych wątpliwości czy pytań: czy to normalne? Czy inne dzieci też tak mają? Co z tym zrobić? Jak pomóc dziecku? Jak pomóc sobie poradzić z tym wstydliwym problemem własnego dziecka? Warto spotkać się z psychologiem również po to, żeby zapoznać się z prawidłowymi metodami przeprowadzenia treningu czystości.

Co poradzi psycholog

W problemie moczenia się dziecka psycholog jest osobą, która pracuje najpierw z rodzicami. Jego zadaniem jest przede wszystkim uspokojenie zatroskanego rodzica i wyjaśnienie mu, jakie potencjalne podłoże może kryć się za problemem.

Kolejnym etapem będzie analiza przypadku, tzn.: wyjaśnienie czy jest to moczenie pierwotne czy wtórne, a co za tym idzie analiza sytuacji, zdarzeń po których następuje zmoczenie łóżka. Jeśli rodzić nie jest w stanie przypomnieć sobie co zdarzyło się którego dnia, psycholog może polecić prowadzenie dzienniczka, w którym można notować wszystkie zdarzenia, gorsze dni dziecka, itp. Chodzi o uchwycenie sytuacji, które rodzicowi mogą wydawać się błahe i nieistotne, ale z punktu widzenia psychologa mogą wpływać na problem.

Pomoc psychologa wiąże się także z psychoedukacją rodzica. Wspólnie ustalają oni odpowiednie do wieku systemy zachęt dla dziecka, sposoby jego motywowania aby kontrolowało pęcherz, nagrody, tabele do oznaczania ?suchych” nocy itp. Bardzo ważnym zadaniem psychologa jest wyjaśnienie rodzicowi jak ma się zachowywać, co mówić a czego nie w przypadku zmoczenia się dziecka. Niedopuszczalne bowiem jest wywoływanie w dziecku poczucia wstydu za ?wpadkę”, karanie, wyszydzanie – dziecko jest wtedy dodatkowo obarczane ciężarem emocjonalnym. To co rodzic musi dać dziecku to: cierpliwość, miłość i uwagę – które są często najlepszą terapią.

Psycholog może także polecić rodzicowi metodę pracy z dzieckiem w domu, np. bajkoterapię. Odpowiednio dobrane bajki terapeutyczne pokażą dziecku, że inni także zmagają się z tym wstydliwym problemem. Dziecko pozna sposoby, za pomocą których bohaterowie sobie radzą i w efekcie utożsamiania się z nimi (bohaterami) znajdzie swoją własną metodę radzenia sobie z moczeniem.

W przypadku dalszego pojawiania się problemu, wtedy gdy zawiodą różne metody, psycholog może przeprowadzić odpowiednie testy aby znaleźć być może głębiej ukryty problem. Dzięki dokładnej diagnozie będzie mógł ustalić indywidualną pomoc/terapię dla dziecka.

Więcej na ten temat: Nocny problem