Nieśmiały przedszkolak

Twój maluch zaczął swoją przygodę z przedszkolem. W domu tego nie zauważałaś, jednak tu widzisz, że zamiast bawić się w grupie, woli samotnie układać klocki, na pytania i zaczepki obcych chowa się za twoimi plecami, a o publicznym opowiedzeniu wierszyka przez niego nawet nie marzysz… Nieśmiałość można pokonać. Podpowiadamy jak możesz pomóc dziecku.

Oczywiście każdemu z rodziców zależy na tym, by dziecko było pełne energii, otwarte, radzące sobie w każdej sytuacji, potrafiące szybko nawiązywać i utrzymywać kontakty z rówieśnikami. Milczące, nadmiernie skromne i skrępowane – wielu z nas martwi. W przypadku dziewczynek taka skromność czasem jest nawet chwalona, od chłopców wymaga się większej aktywności… I im więcej się wymaga, tym bardziej dziecko zamyka się w skorupce nieśmiałości. Wówczas milczenie staje się najlepszą bronią w niepewnej sytuacji. Niektóre dzieci są tak bardzo pochłonięte samoobroną,  że nie mogą sobie pozwolić na swobodę w zachowaniu.

Skąd się biorą wstydliwe dzieci?

Nieśmiałość może być predyspozycją odziedziczoną, zapisaną w genach lub też konsekwencją sposobu wychowania dziecka przez rodziców. Brak więzi emocjonalnej, wsparcia, wysokie wymagania wobec niego, krytyka i surowa ocena mogą prowadzić do pogłębiania jego poczucia braku pewności, wstydu i nieśmiałości.

Siłą zamka nie otworzysz!

Jeśli uważasz, że twoja pociecha jest nadmiernie skromna, nieśmiała i zamknięta w sobie, działaj bardzo delikatnie. Nie zmuszaj na siłę do kontaktów, nie wyśmiewaj i nie krytykuj. Pamiętaj, że siłą zamka nie otworzysz – prędzej go złamiesz, a przecież nie o to chodzi…

Dzieci nieśmiałe i milczące nie odczuwają swojej natury jako coś złego, wymagającego korekty, ale często ze strony otoczenia (również rodziny) dostają delikatne sygnały, że są inne, nie takie jak wszystkie dzieci. Warto oczywiście wytłumaczyć dziecku dlaczego nie wypada się nie odzywać, jednocześnie podkreślając, że to ono decyduje, czy zacząć rozmowę lub zabawę czy też nie. Jednak zachęcając malca do śmiałości, pamiętaj o tym, że w większości przypadków dzieci unikają kontaktów w obawie przed odrzuceniem.

 Nieśmiałe dziecko potrzebuje wsparcia i akceptacji. Z pewnością pomożesz w przełamywaniu bariery wstydu okazując mu miłość i zrozumienie. Ważne jest, by dziecko nie czuło się gorsze czy odrzucone.

Podpowiadaj

Pogodzenie się z faktem, że mamy w domu nieśmiałka to pierwsza rzecz, jaką należy zrobić. Druga – to próba zrozumienia problemu. Być może twoje dziecko nie jest aż tak nieśmiałe jak ci się wydaje? Czasem bywa tak, że maluch zaczepiany przez sąsiadkę w windzie czy kolegę w przedszkolu najzwyczajniej w świecie nie wie, co odpowiedzieć. Możesz mu w tym pomóc delikatnie podpowiadając jak ma się zachować. Oczywiście nigdy nie rób tego w towarzystwie osób trzecich – tylko pogorszysz sytuację, ale w domowym zaciszu na bieżąco omawiaj z dzieckiem zdarzenia dnia i po prostu radź. Rób to dosłownie – mów dziecku co i w jakich sytuacjach może mówić, by uniknąć krępującej ciszy. Ćwiczcie potencjalne pytania i odpowiedzi.

Stwórz sprzyjające warunki

Zadbaj o to, żeby twoje dziecko miało mały krąg zaprzyjaźnionych dzieci. Lepiej dla twojej pociechy będzie, jeśli kolega (koleżanka) również będzie spokojnego usposobienia, wówczas nie przyćmi twojego dziecka rozpierającą go energią. A twój maluch, czując się bezpiecznie w jego towarzystwie chętniej będzie utrzymywać z nim kontakt i dzięki temu przestanie się bać innych dzieci. Może się zdarzyć, że na podwórku będziesz musiała sama wykazać się inicjatywą i trzymając za rękę swojego nieśmiałego szkraba podejść z nim do kolegi, poznać ich ze sobą i zainicjować wspólną zabawę.

Jeśli poświęcisz temu wystarczająco dużo czasu i uwagi, z pewnością za jakiś czas problem zacznie znikać.

Nie bądź nadopiekuńcza

Pilnie obserwuj, co się dzieje wokół twojego nieśmiałka. Ale z odległości, nie wtrącaj się z byle powodu, rób to tylko wówczas, kiedy sytuacja tego rzeczywiście wymaga. Zamartwianie się i „huhanie" na malucha, bo sobie nie poradzi, rozwiązywanie za niego konfliktów może spowodować, że problem nie tylko się nie rozwiąże, ale wręcz nasili się.

Współpracuj z przedszkolem

Ścisła współpraca z wychowawczyni może okazać się nieoceniona. Nakreśl problem, wspólnie ustalcie, jakie kroki możecie przedsięwziąć, jak zachęcić malca do otworzenia się. Świadoma problemu i doświadczona w pracy z dziećmi wychowawczyni będzie wiedziała do jakich działań zachęcać malucha, jaką rolę powierzyć mu w przedszkolnym przedstawieniu i jak pomóc mu czuć się komfortowo.

Nagradzaj

Wszelkie kroki w pokonywaniu przez dziecko własnej nieśmiałości należy nagradzać, niekoniecznie materialnie (prezentem czy cukierkiem), w zupełności wystarczy choćby pochwała. Malucha wiele kosztuje pokonanie swoich słabości, a dostrzeżenie tego i docenienie przez rodziców będzie zapewne owocowało kolejnymi sukcesami.

Pamiętaj jednak, by i tu wykazywać się delikatnością. Popieraj wszelkie próby nawiązania kontaktu z innymi ludźmi, tłumacz, dlaczego warto, ale wybór pozostaw dziecku – ono samo najlepiej będzie wiedziało jak się zachować.

Jak pomóc nieśmiałkowi przygotować się do występu w przedszkolu

U nieśmiałego malucha przygotowanie się do występu budzi bardzo silne emocje. I żeby te emocje były pozytywne, musisz odpowiednio przygotować dziecko.

• Przygotowania do występu dziecka zacznij od… siebie. Zastanów się, dlaczego chcesz, by dziecko wystąpiło publicznie. Czy chcesz, żeby dziecko miało z tego przyjemność, czy kieruje tobą własna ambicja. Pamiętaj, ze nie zawsze to co jest dobre dla ciebie, będzie dobre dla dziecka.
• Zastanów się, czy dziecko rzeczywiście na dzień dzisiejszy potrzebuje tego, by wcielić się w rolę zajączka, myszki czy skrzata przy bożonarodzeniową choince. Jeśli dziecku ten pomysł definitywnie się nie podoba – zrezygnuj i nie zmuszaj.
• Nie strasz dziecka występem i nie szantażuj, bo to tylko spotęguje stres. Utwierdź go w przekonaniu, że jeśli zapomni lub się pomyli, nic się nie stanie.
• Do przygotowań do występu podejdź na luzie, nie buduj napięcia, nie zmuszaj dziecko do niekończących się prób. Spróbuj naukę zamienić w porywającą zabawę, na efekty nie będziesz musiała zbyt długo czekać.
• Pamiętaj, że nie wszystkie dzieci są stworzone do występów przed publicznością. Oczywiście należy się tego uczyć, ale w przypadku wielu dzieci nauczenie się przełamywania strachu wymaga cierpliwości i dużego zaangażowania. I nie można tego zrobić w dwa dni przed występem.
• Aby ułatwić dziecku pracę nad sobą urządzaj częściej rodzinne występy – może to być naprędce zorganizowany teatrzyk z pacynkami, opowiedzenie wierszyka przed dziadkami czy specjalnie na tą okazję zaproszoną sąsiadką. Pamiętaj jednak, że nic na siłę.
• Nigdy nie opuszczaj przedstawienia w przedszkolu, w którym bierze udział twój nieśmiałek. Zwróć uwagę – dziecko występując patrzy na ciebie, ponieważ szuka wsparcia i potwierdzenia, że wszystko jest w porządku.
• Jeśli podczas występu malec się pomyli i z płaczem rzuci się w twoje ramiona, nie każ mu wracać na scenę, by opowiedzieć wierszyk jeszcze raz. To jest ponad jego siły. Lepiej przytul małego artystę i pozwól mu się uspokoić w twoich objęciach.