Mój kapitan nos

Katar jest częstym gościem w okresie jesienno-zimowym. Może być jednym z pierwszych objawów przeziębienia. Martwi rodziców, denerwuje, pełni jednak ważną funkcję – pozwala pozbyć się mikroorganizmów wnikających do organizmu wraz z powietrzem i daje sygnał, iż organizm walczy z intruzami.

Warto więc wspierać maluszka w trakcie trwania kataru, lecz nie walczyć z tą dolegliwością za wszelką cenę. Ten zwykły i często bagatelizowany katar jest po prostu… przydatny.

Mój kapitan nos

Nos składa się z dwóch, w przybliżeniu symetrycznych, jam nosowych przedzielonych przegrodą. Objętość każdej z jam nosowych u dorosłego człowieka wynosi ok. 20 ml, a ich powierzchnia zajmuje ok. 160 cm2. Dziennie nos wdycha aż 104 litrów powietrza . To powietrze musi zostać oczyszczone, ogrzane, nawilżone. Nasz nos jest także odpowiedzialny za węch i tworzenie barwy głosu.

Błony śluzowe – ważny strażnik

Błony śluzowe stanowią pierwszą barierę obronną naszego organizmu. Struktura nabłonka nosa stanowi tarczę ochronną przed obcymi cząstkami, które są wdychane wraz z powietrzem. Jama naszego nosa jest wysłana właśnie błoną śluzową. Na jej powierzchni znajduje się warstwa śluzu. Pełni ona szereg istotnych funkcji – zapewnia ona drogom oddechowym ochronę, transport – dzięki obecności nabłonka rzęskowego, oczyszczanie, ogrzewanie, nawilżanie wdychanego powietrza oraz zdolność wyczuwania zapachów. Cząstki osadzające się na drobinach śluzu usuwane są w mechanizmie tzw. transportu śluzowo-rzęskowego, po czym przemieszczają się do gardła, po czym ulegają wydaleniu.

Co to jest nieżyt nosa ?

Nieżyt błony śluzowej nosa, czyli popularny katar, to stan zapalny błony śluzowej połączony zwykle ze wzmożonym wydzielaniem śluzu, będący reakcją na czynnik patogenny (szkodliwy dla organizmu). Może nim być wirus, bakteria, alergen. Gdy błona śluzowa nosa zostanie „zaatakowana” np. przez wirusy, broni się wydzielaniem wodnistego śluzu, aby pozbyć się „intruza”. I – katar gotowy. Objawy nieżytu nosa to: upośledzenie drożności nosa, rozpulchnione i zaczerwienione nozdrza, zaleganie śluzowej, a z czasem ropnej wydzieliny (wydzielina bakteryjna ma kolor żółty, zielony lub brunatny). Może towarzyszyć mu również ból głowy oraz uczucie rozpierania twarzy oraz zaburzenia węchu i smaku, ogólnie złe samopoczucie. Nieżytom nosa sprzyja podrażnienie pyłami i substancjami chemicznymi, niekorzystne warunki klimatyczne, czynniki infekcyjne (wirusy, bakterie, alergie) oraz wady anatomiczne (np. skrzywienie przegrody nosowej). W 80% przypadków katar ma jednakże podłoże wirusowe.

Katar – reakcja obronna

Katar jest celową reakcją obronną pozwalająca wydalić toksyny z organizmu. Immunoglobuliny zawarte w śluzie nosa, zatok przynosowych pełnią podstawową rolę w procesach obronnych – walka z wnikającymi do organizmu mikroorganizmami. Na początku wydzielina z nosa jest obfita i wodnista. Później staje się lepka i gęsta. Maluchom najbardziej dokucza upośledzenie drożności noska, bowiem utrudnia oddychanie. Pociecha gorzej śpi, może mieć także kłopoty z przyjmowaniem pokarmów. Katar jest szczególnie dokuczliwy dla niemowlaków, nieleczony daje dość szybko poważne powikłania. Często zakatarzone maluszki, z powodu zatkanego noska, oddychają przez usta. Długotrwałe oddychanie przez usta powoduje nieżyt błony śluzowej gardła, krtani, tchawicy, sprzyja częstym przeziębieniom i infekcjom, może także prowadzić do zmiany głosu.

Psiku psik …

Katar powinien być leczony z dwóch powodów – po pierwsze zmniejszamy dyskomfort wywołany katarem (ułatwiamy odpływ wydzieliny z noska, usprawniając tym samym oddychanie), a także zapobiegamy powikłaniom. W następstwie nie leczonego kataru może rozwinąć się zapalenie zatok, ucha środkowego, gardła lub oskrzeli. Pamiętajmy, aby wybrać dla dziecka właściwe krople do noska. Sprawdźmy, przez jak długi czas możemy je podawać. Trzymajmy się zaleconego dawkowania, a w przypadku jakichkolwiek wątpliwości (przewlekania się dolegliwości) najlepiej skonsultujmy się z lekarzem. Zdarza się, iż katar jest wynikiem alergii (tzw. katar sienny) – wówczas maluszkiem powinien zająć się specjalista, który dotrze do przyczyny kataru (postara się zidentyfikować wywołujący katar alergen).